Kripto nedir?
Kriptoloji bir şifreleme bilimi olup verilerin belirli bir sisteme göre şifrelenmesi, güvenli bir ortam aracılığıyla alıcıya gönderilmesi ve bu şifreleme sisteminin çözülmesi ile verilerin ortaya çıkması süreci olarak açıklayabiliriz.
Kripto para kriptoloji yöntemi kullanılarak oluşturulan dijital bir para sistemidir. Fiziksel olarak ortaya çıkmamakla beraber sanal ortamda kullanılan para birimidir. Son zamanların en moda kripto parası bitcoin olsa da günümüzde çok fazla kripto para türü kullanılmaktadır. Aslen bu varlıkların “para” olarak değerlendirilebilmesi için onun merkezi bir otoriteye, bir yasaya ve bir siyasi otoriteye bağlı olarak çıkarılması gerekmektedir. Bu nedenle kripto para olarak kullandığımız ve aslında kripto varlık olan bu değerlerin yasal olarak “para” adı ile değerlendirilmesi çok da doğru değildir. Ülkemizde hâlihazırda kripto para kullanmak yasak değildir. Kripto para üreticiliği yapmak da yasak değildir. Ancak henüz yasal bir düzenleme de ihdas edilmemiştir. Bu da kripto para olarak bahsettiğimiz kripto varlıkların gerçek anlamda para olarak kabulünün henüz ülkemizde mevcut olmadığı anlamına gelmektedir. Bu nedenle gerçek hayatta kripto paranın bir ödeme aracı olarak kabul edilmesi risklidir.
Peki kripto paralar bir suç aleti olabilir mi?
Hem kripto para kullananlar ve aracı kurumlar birtakım suçları üzerinde, kendisinin veya başkasının yararına olarak zilyetliğin devri amacı dışında tasarrufta bulunan veya bu devir olgusunu inkâr eden kişi, şikâyet üzerine, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.” şeklinde düzenlemiştir. Kripto paralar üzerinde bu suçun oluşması için kripto para kullanmış olduğunuz hesabınızın şifrelerini başka birine vermeniz o kişinin de bu paraları kendi hesabına geçirmesi gerekmektedir ki bu durum evde duran kasanın anahtarının başka bir kişiye verilmesi ile aynı anlamı taşır. Bu nedenle kripto paralar üzerinde güveni kötüye kullanma suçunun oluşup oluşmadığı konusunda farklı görüşler mevcuttur.
Türk Ceza Kanunu dolandırıcılık suçunu “Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp onun veya başkasının zararına olarak kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası paylaşmış göründüğü için suç unsuru da ortadan kalkmaktadır.
Kripto paraların güvenirliği aslında teknolojiye güven ve yasal bir düzenlemeye sahip olmaması ile de bağlantılıdır. Kripto paralarda en büyük risk siber saldırılar olup bu durumda da saldırıda bulunan şahıslar bilişim sistemine girme, sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçlarını işleyebilmektedirler. Kripto paraların tutulmuş olduğu dijital cüzdanların şifreleri kırılarak siber saldırı ile paraların kendilerine aktarılmasında birden fazla suç aynı anda gerçekleşmiş olacaktır.
Kripto paraların fiiliyatta kullanılması ancak henüz yasal bir düzenleme ihdas edilmemiş olması kullanımı günden güne artan kripto paralarla ilgili teknolojik gelişmeler ve yasal düzenlemeler yapmayı zorunlu işleyebileceği gibi bu suçların işlenmesine alet de olabilirler. Kripto para kullananlar kara para aklama, terör örgütüne finans sağlama, vergi kaçakçılığı, uyuşturucu madde imal ve ticareti gibi suçları işleyebileceği gibi aracı kurumlar da topladıkları paraları alarak bir anda ortadan kaybolur, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma gibi suçları işleyebilir.
Türk Ceza Kanunu güveni kötüye kullanma suçunu “Başkasına ait olup da muhafaza etmek veya belirli bir şekilde kullanmak üzere zilyetliği kendisine devredilmiş olan mal verilir.” şeklinde düzenlemiştir. Kripto paralar üzerinde dolandırıcılık suçu ise genellikle bilişim sistemleri kullanılmak sureti ile işlenmektedir. Bu nedenle coin hesaplarının bulunduğu bilgisayar yahut cep telefonunda yüksek güvenirlikli antivirüs programları kullanılması elzemdir. Aksi halde hackerler kullanmış oldukları programlarla sizin şifrenizi kendileri ile paylaşmış gibi bir sinyal ağı göndermekte ve bu nedenle mağdurların dolandırıcılık suçundan şikayetçi olmalarının önüne geçmektedirler. Zira bu durumda mağdur şifresini kendisi dolandırıcı ile hale getirmektedir. Toplumun çoğunluğu tarafından kabul görmeye başladığı ve daha fazla kullanılmaya başladığındaysa bu alanda suç oranlarının artacağı da kaçınılmaz
bir gerçektir. Bu nedenle yeni bir yatırım ve ödeme aracı olan bu varlıklarla ilgili yakın zamanda yasal düzenleme yapılması kaçınılmazdır. Kanunla açıkça düzenlenene kadar bu tür yatırım ve ödeme varlıklarının risklerine katlanmak ise yatırımcıların tercihidir. Ancak kripto paralar nedeni ile kişilerin mağdur olması halinde vakit kaybetmeden suç duyurusunda bulunması şarttır.
İletişim:
av.edabayrakli@gmail.com
avsevgisik@gmail.com
0 Yorum