Psikiyatr Dr. Berna Çağatay

Şu dönem içinde bulunduğumuz toplumsal kargaşanın koşullarından dolayı ruhsal durumumuzu kontrol altına almakta zorlandığımız zamanlar oluyor. İşte tam da bu zamanlarda kendim için doğru psikiyatr arayışındaydım. Ve karşıma sevgi dolu, açık sözlü, çılgın bir doktor çıktı. İyi ki de çıktı!

Hem kişilerin ruhsal durumlarını hem de toplumumuzun içinde yaşanan psikolojik travmalar hakkında siz Değerli Grey Okurları için Psikiyatr Dr. Berna Çağatay ile çok keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.

Berna Hanım merhaba, Grey okurları için kendinizi tanıtır mısınız?
Merhabalar, öncelikle nazik davetiniz için çok teşekkür ederim. 1982 doğumluyum, 40 dememek için direniyorum hala. 2006’da Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesini bitirdim. Ardından Psikiyatri alanında ihtisas yaptım. Yaklaşık 15 yıldır mesleğin içindeyim ama emekli olmak için sanırım bundan biraz daha fazla çalışmam gerekiyor. Son 2,5 yıldır VM Medical Park Kocaeli Hastanesinde Psikiyatri Uzmanı olarak çalışıyorum.

Günümüzde en revaçta olan dal sizin dalınız, psikiyatri. Hatta sizden randevu almam 3 haftayı bulabiliyor. Özellikle son günlerde insanların psikiyatriye bu kadar ihtiyaç duymalarının sebebi sizce nedir?
Aslında son yıllarda psikiyatriye karşı ön yargıların azalması, toplumun akıl ve ruh sağlığı açısından daha bilinçli hale gelmesiyle birlikte psikiyatri başvurularında artışlar oluyordu. İhtiyaç duyan ama ‘çevre ne der, ben deli miyim’ gibi düşüncelerden uzak duran kişiler artık çok daha rahat gelebiliyor. Tabi son dönemde yaşanılan pandemi ve beraberinde gelen hastalıkla ilgili kaygılar, kısıtlamalar, sosyal yaşantının azalması, evden uzun süre çıkamamak, ekonomik açıdan yaşanan zorluklar da psikiyatri ihtiyacını maksimuma çıkarttı.

Konuştuğum her üç kişiden biri antidepresan kullanıyor. Antidepresanın bir moda, bir trend olarak kullanılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Öncelikle antidepresanların sadece depresyon tedavisinde değil aynı zamanda anksiyete (kaygı) bozuklukları, panik bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk, dürtü-kontrol bozukluklukları gibi farklı hastalıklarda da kullanıldığını söylemek lazım. Tabi burada depresif belirti ile depresyonu ya da kaygı duymak ile kaygı bozukluğu gibi ayrımları yapabilmek önemli. Herkes zaman zaman kaygılı ya da depresif hissedebilir ancak bu durum tedavi gerektirmez. Psikiyatrik bir hastalık tanısının koyulabilmesi için detaylı psikiyatrik muayene yapılması ve belli bir takım ölçütlerin karşılanması gerekir. Bu ayrım yapılamadığında gereksiz antidepresan başlanması da kaçınılmaz oluyor. Tabi hastalık olmadığı için ilaçtan fayda sağlamak da mümkün olmuyor. Bununla beraber antidepresan seçimi, kullanma şekli, kişinin belirtileri ve genel sağlık durumuna göre değişebiliyor. Bu nedenle psikiyatri uzmanına danışılması en uygunu olacaktır.

Ruhsal bozukluklar günümüzde birçok insanın hayatını işgal ediyor. Özellikle tedaviye gelen bireylerin hangi tür problemleri ağır basıyor? Toplumda en sık rastlanılan bozukluklar nelerdir?
Ben son 2 yıla kadar kapalı psikiyatri kliniklerinin de bulunduğu, yatarak tedavi uygulanan hastanelerde çalıştım. Yataklı klinik özellikle şizofreni, bipolar bozukluk ve ağır depresyon, madde bağımlılığı gibi yakın takibi gerektiren durumlarda öne çıkıyor. Son 2,5 yıla kadar daha ağırlıklı olarak bu hasta gruplarıyla çalıştım. 2 yıldır ise ayaktan takip edilebilir hasta grubunu daha sık görüyorum. Son aylarda en çok panik bozukluk ve depresyon hastalarında belirgin artış olduğunu söyleyebilirim. Belirti olarak sinirlilik ve kaygı şikâyetleri ön planda diyebilirim.

Depresyon ilaçsız atlatılamaz mı? Depresyonda beyin kimyasında ne tür değişiklikler oluyor ki ilaçla düzelmesi gerekiyor?
Depresyon biyolojik bir süreçtir. Çevresel faktörlerle tetiklenebilir ama temelinde beyin biyokimyasında olan değişiklikler vardır. Duygu durumumuzu, motivasyonumuzu, enerjimizi, uykumuzu, iştahımızı düzenleyen ve beynin belli alanlarından salgılanan nörotransmitter adı verilen maddeler var. En çok bilinenleri serotonin ve dopamin. İşte bu nörotransmitterin normalin altında ya da üstünde olması psikiyatrik hastalıklarda büyük öneme sahip. Antidepresanlar depresyona neden olan bozulmuş biyokimyasal düzeni yeniden sağlıklı hale getiriyor, mekanizmayı tamir ediyor.

Son olarak Grey okurlarına ne söylemek istersiniz?
Geçmişe oranla daha az olmakla birlikte hala psikiyatri hastalarına karşı toplumsal bir stigmatizasyon mevcut. Her şeyden önce psikiyatrik hastalıkların hipertansiyon ya da şeker hastalığından farklı olmadığını ve tedavi edilebilir olduklarını görmek lazım. Psikiyatrik destek almayı ertelemeyin diyorum ve teşekkür ediyorum.

Adres: VM Medical Park Kocaeli Hastanesi Ovacık Mahallesi, D-100 Karayolu Üstü, No:34, Symbol AVM Yanı, Başiskele Kocaeli
İletişim: 444 44 84
Instagram: @bernacagatay
www.medicalpark.com.tr